Eerst renoveren
Het huis van Marc en An werd meer dan 30 jaar geleden gebouwd en op dat moment voorzien van een stookolieketel, omdat er geen gas in de straat aanwezig was. In 2020 was het tijd voor een renovatie en na het begeven van een leiding ook voor een nieuw verwarmingssysteem.
Marc verving ook zijn dubbele beglazing door vierseinzoensglas en verbeterde de dichtheid van zijn woning. Daarbij kon hij beroep doen op een renovatiepremie. Daarnaast moest de oude vloer eraan geloven om de nieuwe leidingen te plaatsen voor de warmtepomp. Ingrijpend was deze renovatie wel, in volle coronatijd waar thuiswerken de norm is. Al nuanceert Marc dit ook sterk. Na 1 week lagen alle buizen er en stonden 2 warmtepompen klaar om in gebruik genomen te worden. Daarnaast werd de bestaande PV-installatie van 5kWp tot 10kWp uitgebreid om aan de verhoogde elektriciteitsvraag te voldoen en een digitale meter geplaatst.
Warmtepomp in nieuwbouw? Ja. Warmtepomp in renovatie? Moeilijk. De warmtepomp integreren in een bestaande woning lijkt in het hoofd van velen nog een moeilijke opgave. Maar moeilijk gaat ook!
Marc en An bewijzen dat het kan. In mei 2020 beslissen zij hun oude ketel uit hun bestaande woning te gooien en deze niet door 1 maar door 2 warmtepompen te vervangen. Op het gelijksvloers liet Marc een hoge temperatuurwarmtepomp aansluiten op zijn bestaande radiatoren. Deze levert naast warmte ook het sanitair warm water. Op de bovenverdieping werd een lucht-lucht warmtepomp geplaatst die ook voor een fijne koeling zorgt tijdens warme zomerdagen.
Waarom een warmtepomp?
Marc omschrijft zijn beslissing om een warmtepomp te plaatsen vooral als ideologisch gedreven. Hij wou weg van fossiel en inzetten op een duurzame oplossing. Zijn oude tank liet hij op de meest milieuvriendelijke manier neutraliseren. De kost die de neutralisatie meebrengt bleek echter vrij hoog. Als men mensen wil stimuleren een duurzaam alternatief te zoeken voor hun fossiele installaties zou men deze onaangename extra kost onder de loep moeten nemen vindt Marc.
De leukste verrassing was de fijne koeling en de stille buitenunit van de hoge temperatuur warmtepomp (waar mensen zelfs langslopen zonder hem op te merken). Daarnaast zorgt de elektrificatie van zijn verwarming ervoor dat hij zijn verbruik flexibel kan sturen. Zo wordt zijn sanitair warm water enkel gedurende de dag geproduceerd wanneer de zonnepanelen maximaal draaien. Ook naar de toekomst toe wil hij meer inzetten op sturing. Daarbij kijkt hij vooral naar dynamische contracten en slimme sturingsmodules.
Marc zou een warmtepomp zeker aanraden aan vrienden. De vlotte en snelle plaatsing, aangename koeling en sturingsmogelijkheden blijven interessante troeven. Wie puur het economische plaatje bekijkt, is moeilijker te overtuigen, de investeringskost is merkelijk hoger dan een gasketel bvb, ondervond Marc. Al was hij wel blij verrast na zijn eerste elektriciteitsafrekening. Door nog meer op sturing in te zetten wil hij zijn verbruik verder optimaliseren en zo zijn energiekosten te reduceren, ondanks de digitale meter.
De gemeente Gavere start in september 22 met de bouw van een nieuw sportcomplex. Uitzonderlijk daarbij is dat het gebouw zal verwarmd worden met een warmtepomp die water uit de Schelde zal gebruiken. Het sportcomplex zou in het najaar van 2023 klaar moeten zijn en heeft een kostenplaatje van 7 miljoen euro. Wat dit project uniek maakt is dat er gebruik wordt gemaakt van aquathermie.
Aquathermie is een verzamelnaam voor het verwarmen en koelen van gebouwen door het gebruik van warmte en koude uit het oppervlaktewater, afvalwater of drinkwater. In dit geval wordt dus gebruik gemaakt van het water uit de Schelde dat zich vlak naast het sportcomplex bevindt. Water uit de rivier wordt door een warmtewisselaar gepompt en levert primaire warmte aan een warmtepomp die de warmte daarna opwaardeert naar een hogere temperatuur om de ruimtes mee te verwarmen. Aquathermie is geen nieuwe technologie al is ze nog niet wijdverspreid.
De Schelde die naast het complex ligt is een rivier met een enorm groot debiet, waardoor de invloed op de rivier en haar ecosysteem. Het water van de Schelde heeft steeds een constante temperatuur van 10 à 12 graden, zelfs in de winter. Zo is het project verzekert van een vastebron die het het hele jaar door ter beschikking heeft. Rivieren zoals de Schelde hebben een enorm potentieel voor aquathermie en kunnen dus aangewend worden om woningen en gebouwen van duurzame warmte te voorzien. Daarnaast liggen vele gebouwen met een warmtevraag naast het water waardoor ze ideaal in aanmerking komen om hun fossiele verwarming te vervangen door een duurzaam alternatief via aquathermie.
Een extra voordeel voor de sportzaal. In de zomer zal het er ook aangenaam koel zijn. Daarvoor is geen actieve koeling nodig.Het water van de Schelde gaat door een warmtewisselaar naar het gebouw en koelt zo het gebouw.
Alle ruimtes buiten de kleedkamer worden opgewarmd via een afgiftesysteem op basis van lucht. De energie die daarbij wordt gebruikt voor het verwarmen vanhet gebouw wordt opnieuw gerecupereerd door de warmtepomp voor de andere zalen in het gebouw. De warmtepomp heeft een vermogen van 165 kW.
Een tweede CO2-warmtepomp die luchtgekoeld is, zorgt voor de bereiding van het sanitair warm water. Door gebruik te maken van CO2 als koelmiddel kunnen hogere temperaturen worden gehaald voor het sanitair warm water (70-80 graden). Voor het sanitair warmwater in de sporthal zelf volstond echter om naar 65 graden te gaan om zo rekening te houden met het risico op legionella.
